Financial Times'taki habere göre tatbikat ABD'nin iki önemli rakibi Çin ve Rusya ile İran arasındaki ilişkilerin gelişmesini yansıtıyor.
İran Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcısı Gulamrıza Tahani, 'Bu tatbikatın en önemli başarısı İran'ın izole edilemeyeceğini göstermesidir.' dedi. Tahani, bu tatbikatla İran, Rusya ve Çin arasındaki ilişkilerin yeni bir merhaleye ulaştığını, önümüzdeki yıllarda bu sürecin devam edeceğini de belirtti.
FT'ye açıklamada bulunan ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili İran'a sert tepki göstererek 'İran, bu tür tatbikatlarla bölgede deniz ulaşımının serbestçe yapılması konusunda hassas olan ülkeleri endişelendirmekten iki kez uzak durmalıdır.
ABD Başkanı Donald Trump'ın 2018 yılında İran'la daha önce imzalanan nükleer anlaşmadan çekilmesi ve yeni yaptırımlar uygulamasından itibaren Basra Körfezi Washington ile Tahran arasında ciddi bir kriz bölgesi olarak değerlendiriliyor.
İran bu yıl Haziran ayında bir ABD dronunu düşürürken, Temmuz'da da karasularını ihlal ettiği gerekçesiyle İngiliz bandıralı bir gemiye el koymuştu.
Royal United Services Institute müdür yardımcısı Jonathan Eyal tatbikatın üç ülke tarafından ABD'nin bölgedeki etkisinin azaldığını göstermek için mesaj vermek amacıyla sahnelendiğini öne sürüyor.
Eyal, 'Her üçü de kazanan ülkeler olarak bu tatbikatı çok dikkatli bir şekilde hesapladılar: İran, bölgesel bir aktör olduğunu öne sürerken, Rusya Ortadoğu'da kilit bir aktör olduğunu ortaya koymaya çalışıyor ve Çin ise küresel bir deniz gücü mesajı veriyor. Stratejik mesaj ise üç ülke Ortadoğu'daki gelişmelere yön veriyor.' diyor.
İran sürekli olarak ABD ya da bölge ülkelerinin petrol satışını engellemesi durumunda petrol taşımacılığını sekteye uğratma tehdidinde bulunuyor.
İran'ın güneyindeki Chabahar limanında başlayan tatbikat Hint Okyanusu'nun kuzeyinde devam ediyor.
Rusya ortak tatbikatın yasal ve bölgesel istikrara destek olmayı amaçladığını belirtiyor. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, 'Biz bölgesel istikrar, güvenlik ve terörle mücadele konularıya uğraşıyoruz. Yasal zeminde yapılan bir tatbikat.' açıklamasında bulundu. Üçlü inisiyatif, Bahreyn, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni de kapsayan ABD liderliğindeki koalisyonun Kasım ayında petrol taşımacılığını garantiye almak için gerçekleştirdiği tatbikattan sonra gerçekleşmesi dikkat çekiyor. İngiltere ve Avustralya da tatbikata savaş gemisi göndermişti.
Tatbikatın gerçekleştirildiği bölge, dünyanın en yoğun petrol taşımacılığının yapıldığı Hürmüz Boğazı yakınlarında bulunuyor. Çin petrol ihtiyacının yarısını İran'dan tedarik ediyor ve gemiler Hürmüz Boğazı'nı kullanıyor.
ABD'nin ambargo kararından sonra İran'ın günlük ihracatı iki milyon 800 bin varilden 500 bin varile düşmüştü. Çin, İran'ın en büyük ithalatçısı durumunda.
Tatbikatın bitmesinden hemen sonra İran Dışişleri Bakanı Muhammed Zarif'in Rusya'nın başkenti Moskova'ya giderek ticari, ekonomik, insani ve diğer alanlarla ilgili görüşmeler yapması bekleniyor.
Kaynak: Aktif Haber http://aktifhaber.com/dunya/abdnin-rakipleri-cin-rusya-ve-iran-ilk-kez-ortak-tatbikat-yapti-h141137.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder