Amerikalı uzmanlar seçim sonuçlarını yorumladı

New York (IPA)- Amerikalı Türkiye uzmanları, New York’ta bulunan düşünce kuruluşu Dış İlişkiler Konseyi  (CFR)’ın seçim sonuçlarının değerlendirmek üzere yaptığı tele-conferansta konuştu.

Etkinlikte konuşan CFR’ın Ortadoğu uzmanı Steven Cook, seçimlerden sonra Türkiye’yi ekonomik sorunlar beklediğini söyledi. Türk Lirası’nın 2018’in ilk yarısında yüzde 10 değer kaybettiğini, enflasyonun iki haneli rakamlara kadar çıktığını ve cari açığın büyüdüğünü hatırlatan Cook, Türkiye’nin IMF programına dahil olması durumunda “Bu durumun Erdoğan için politik olarak zor olabileceğini”söyledi.

TÜRKİYE EKONOMİK KRİZ İLE YÜZLEŞEBİLİR

Cook, Türkiye ekonomisinin çöküşüyle ilgili bir çok tartışmaların yapıldığını ifade etti.

Seçim öncesi ve seçim sırasında Erdoğan’ın medya üzerine ezici bir baskı uyguladığını söyleyen Cook “Medya ya Erdoğan veya AKP’ye yakın dostlar tarafından kontrol edildi. Devletin ajansı (AA), Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) seçimle ilgili sonuçlarını beklemeden Erdoğan’ın zaferini ilan etti. Tabiki AKP tarafından atanan YSK üyeleri, onun zaferinin duyurulmasına izin verdi. AKP genel olarak yüzde 7 oy kaybetti. Hiçbir seçim mitingi yapmayan MHP ise şaşırtıcı bir şekilde yüzde 11 oy aldı.”değerlendirmesinde bulundu.

Seçim sonuçlarının çok bir şey değiştirmediğini savunan Türkiye uzmanı, seçimlerde ve oy pusulalarında hile yapıldığını gösteren gerçek delilerin olmadığını belirtti.

2015’DE OY ÇALINDIĞI İDDİA EDİLMİŞTİ 

Cook, asıl problem olarak “Erdoğan’ın 2015 genel seçimleri ile 2017’deki anayasa değişikliğini içeren referandumda oy çalındığı iddialarını” gösterdi.

Bundan sonra Türkiye-ABD ilişkilerinin nasıl olacağı sorusuna? 

Cook, her iki ülkenin Suriye’de farklı politika izlediğini ifade etti.

İki ülke arasında, değerler ve çıkarlar arasında gerçek farklılıklar olduğunu belirten Amerikalı uzman, “İki ülkenin birbirleri ile uyuşmamaya (farklılıkların olacağı) devam edecek. ABD’nin kendileri için seçenekler oluşturması gerektiğini düşünüyorum. Ama bir kez daha vurgulamam gerekirki ilişkilerin bozulmasını kastetmiyorum. ABD’nin ilişkilerdeki değişimi yönetmesi için yeni bir yol bulması çağrısında bulunuyorum.”şeklinde yanıtladı. 

CFR etkinliğinde konuşan Leigh Üniversitesi’nin Türkiye uzmanı öğretim üyesi Prof. Dr. Henri Barkey ise, Türkiye’nin çok yakın zamanda ekonomik kriz ile karşılaşabileceğini ve bunun yanında Suriye-Irak’taki Kürtlerin de sorun olabileceğini söyledi.

Türkiye’nin global bir krizde diğer ülkelerden daha erken yüzleşebileceğini belirten Barkey “Bu da Erdoğan için birinci problem olacak. O da bu soruna odaklanacak” dedi. Ancak Kürt sorununu daha da problem olabileceği kaydetti.

ERDOĞAN DEVLETİ KİŞİSELLEŞTİRDİ 

Erdoğan’ın bundan sonraki Batı ile ilişkileri ile ilgili soruya Barkey ,Türkiye’de kişiselleştirilmiş bir otokrasi olduğunu söyledi. Barkey “Erdoğan, ülkedeki her bir tek kurumu, her bir polis memurunu, her bir öğretmeni, her birini kontrolünü elinde tutuyor – bu yüzden bu çok sıra dışı bir sistem var.”dedi. Barkey, Batı’da böyle bir sistemin olmadığını söyledi. 

Erdoğan’ın bundan sonra yüzleşeceği problemlerde kimseyi suçlayamayacağını savunan Türkiye uzmanı “Artık bir rakibi yok, 5 yıl iktidarda kalacak. Ancak bu, demokrasi değil. Aynı zamanda diktatörlük de değil. Bu otokrasi. Liderin her şeyi temsil ettiği ve resimlerinin her yerde olduğu kişisel bir otokrasi. Ülkede şu anda her gazete aynı.”dedi.

ABD’de bulunan Fethullah Gülen’in Türkiye’ye iade edilip edilmeyeceğine ilişkin soruya Barkey, “Erdoğan’ın aslında Gülen’i gerçekten istediğini düşünmüyorum. Gülen’in burada olması ABD’ye saldırmak için iyi bir yol. Eğer Gülen hapiste olsaydı, o zaman Gülen’deki her şeyi suçlamak için bu bahaneyi yitirir. Bu yüzden paradoksal olarak, Gülen’in burada olmaktan çok mutlu olduğunu düşünüyorum.”şeklinde cevap verdi.

Aynı soruya Cook ise, ABD’den birisini sınır dışı edilmesinin mahkeme yoluyla gerçekleştirdiğini hatırlatarak Türkiye’nin bu konuda yeterince kanıt sunamadığını belirtti.

Cook, hükümetin, dünyanın farklı yerlerinde bulunan Gülenistlerin Türkiye’ye teslim edilmesi için baskı uygulamaya devam edeceğini söyledi.

Erdoğan’ın Türk seçkinlerinin ve Türk devletinin güçleri hakkında derin bir paranoyaya sahip olan politik bir hareketten geldiğini kaydeden Cook “Erdoğan sadece Türk devleti tarafından baskı altına alınıp ezilen bir İslamcı politik geleneğinden gelmiyor. Çok dikkatli ve çok iyi bir politikacı. Rakibini asla kancanın dışına çıkmasına izin vermiyor. Düşmanları şimdi, bütün gücü kontrol eden Erdoğan’ın insafına kaldı.”değerlendirmesinde bulundu.

GÜLEN’İ RAKİPLERİNİN PEŞİNDEN GİTMEK İÇİN BİR BAHANE OLARAK KULLANIYOR

Barkey, Türkiye’de yaşanan insan hakları ihlaleri ile ilgili soruya ise “Erdoğan’ın etrafına baktığımda politik kökenli insanlardan ziyade sadakati olan insanları gördüm. Onlar muhtemelen Erdoğan’ı sert olmaya teşvik ediyorlar.”dedi.

ABD’nin kendi tutuklanan çalışanlar hakkında bile birşey yapmadığını hatırlatan Barkey,  dünyada tutuklanan gazeteciler üzerine “Erdoğan’ın kimseyi serbest bırakmasını beklemiyorum. Umarım yanılıyorumdur.”dedi.

Barkey, “Erdoğan’ın sadece Gülenistleri değil, twitlerini beğenmediği kişileri bile tutuklattığını” söyledi.

“Cezaevinde yatan bazı gazetecileri tanıdığını ve bunların Gülen ile ilgili insanlar olmadığını” belirten Barkey, daha önce Gülen’i ABD’de ziyaret eden 5 milletvekilinin AKP’den tekrar seçildiğini hatırlattı. Barkey “Seçilen milletvekilleri onun adamı. O yüzden sorun yok. Gülen etiketi, rakiplerinin peşinde gitmek için kullanılan bir bahane. Bu etiket, yargı sisteminde işini kolaylaştırıyor.”dedi.

ERDOĞAN KÜRTLER ÜZERİNDE DAHA SERT OLACAK 

Bir başka soru üzerine Barkey, seçimlerden önce Kuzey Irak’a yapılan operasyonu ‘seçmenlere Türkiye’nin Irak’taki PKK ile savaştığını göstermeye yönelik’ bir adımdı değerlendirmesinde bulundu. Barkey Kuzey Irak’taki coğrafi koşullardan daha önce bahsetmiştim ki, Türk ordusu PKK üslerini işgal edemez. Çok uzaklar ve koşullar çok zor. Bakın, Irak hükümetleri dağlarda Kürtlerin peşine düştü ama onları yenmeyi başaramadı. Aslında bölgenin doğası gereği yenemedi. Erdoğan Kürtler üzerinde daha sert olacak, ancak Kuzey Irak’taki PKK üslerini işgal edemeyecek.

 

The post Amerikalı uzmanlar seçim sonuçlarını yorumladı appeared first on IPA - International Press Agency.

Kaynak: Dünya – IPA – International Press Agency http://ipahaber.com/2018/06/29/amerikali-uzmanlar-turkiyedeki-secim-sonuclarini-yorumladi/