ABD’de John Hopkins Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. Steve Hanke, Türkiye’de yıllık enflasyonun 19 Haziran itibarıyla yüzde 38,5 olduğunu iddia etti.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Tüketici Fiyatları Endeksi’nin (TÜFE) mayıs sonu itibarıyla yıllık yüzde 12,5 arttığını açıklamıştı.
İktisatçı Hanke “zımni enflasyon modeli” ismini verdiği çalışmasında dolar kuru üzerinden Satınalma Gücü Paritesi (SGP) değerini de hesaba katarak enflasyon rakamını tespit ediyor.
HANKE TWITTER HESABINDAN PAYLAŞTI
Profesör Hanke, Türkiye’de enflasyonun yüzde 38,5 olduğuna dair grafiği de Twitter hesabından paylaştı.
Ancak kur geçişkenliği oranını birebir kabul etmesi ve tüm fiyatlar için dolar varsayımı yapması sebebiyle bazı iktisatçılar Hanke’ye itiraz ediyor.
HANKE’YE İTİRAZ VAR: HERŞEY DOLARLA FİYATLANMIYOR Kİ!
Garanti Yatırım Yatırım Danışmanlığı Birim Müdürü Tufan Cömert sosyal medya üzerinden Hanke’ye itiraz etti: “Bu saçmalığa bir son verin lütfen. Her şey dolarla fiyatlanmadıkça ya da kur geçişkenliği yüzde 100’e yakın olmadıkça bunun imkânsız olduğunu biliyorsunuz. Türkiye örneğinde ikisi de yanlış.”
İktisatçı Evren Bolgün, “Zımni enflasyon hipotezinize karşı çıktığım noktalar var. Türkiye’de dolar ve Türk Lirası olmak üzere iki para birimi bulunuyor. TL’de değer kaybının enflasyona etkisi yüzde 100 geçişkenliğe sahip değil. Dolar/TL’de günlük volatiliteye dayalı günlük enflasyon hesaplaması doğru değil.” değerlendirmesinde bulundu.
MERKEZ BANKASI’NA GÖRE İTHAL GİRDİ ARTTIKÇA GEÇİŞKENLİK ARTIYOR
Merkez Bankası’ndan (TCMB) Pınar Özlü, Dilara Ertuğ ve Çağlar Yüncülerin ‘kur geçişkenliği’ üzerine yaptığı son çalışmada ithalat fiyatı geçişkenlik katsayısının yüzde 70’e kadar ulaşabildiğine dikkat çekiliyor.
TCMB iktisatçılarının aynı çalışmasında döviz kuru geçişkenliğinin yüzde 5 ila yüzde 107 arasında değer aldığı kaydediliyor.
Her iki geçişkenlik katsayısının en yüksek olduğu sektör, kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı. Bu sektör, aynı zamanda ithal girdi kullanımının da en yüksek olduğu sektör.
HANKE’NİN ENFLASYON MODELİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Hanke, 2015 yılında Venezuela resmi enflasyon verilerini açıklamayı durdurduğunda kendi enflasyon modeli ile yaptığı hesaplamaları paylaşmaya başladı.
Hanke’nin modeli, bir ekonomide en önemli fiyatın dünyanın rezerv parası olduğuna vurgu yaptığı dolar ile yerel para birimi arasındaki değişim oranı yani kur değeri olduğunu kabul ediyor.
“Döviz kurlarında değişim güvenilir şekilde ülkelerin enflasyon oranları için doğru tahminlere dönüştürülebilir.” ifadeleriyle modelini savunan Hanke, SGP hesaplamasında kullanılan ekonomik prensiplerin böyle bir dönüşüme imkan verdiği tezini savunuyor.
Modelin atıfta bulunduğu ekonomik prensipler ise 1920’li yıllardan kalma bir hesaplamayı dayanak alıyor.
Kaynak: IPA | http://ipahaber.com/2018/06/22/dunyaca-unlu-iktisatci-steve-hanke-turkiyede-gercek-enflasyon-yuzde-38-5/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder