Türkiye ekonomisine her yıl gelen ve kaynağı belirlenemeyen para girişi, 2018’de rekor seviyelere ulaştı. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) 16 yıllık iktidarındaki kayıt dışı para girişi bu sene yaşandı.
Eylül 2018’de yani yılın ilk dokuz ayında kaynağı belirsiz para miktarı 17, 3 milyar dolara ulaştı.
TARİHİN EN YÜKSEK SEVİYESİ
Merkez Bankası’nın “net hata ve noksan” kaleminde belirtilen ve her ay açıklanan verilerdeki hareketlilik dikkat çekiyor.
Net hata noksan kalemindeki kaynağı belirsiz para girişi 2018 dışında en yüksek seviyelerine 2015 ve 2016’da ulaşmış. 15 Temmuz darbesinin yaşandığı 2016’da rakam 11 milyar dolara çıkarken, 2011’de ise yaklaşık 10 milyar dolar kaynağı belirsiz para girişi olmuş.
TOPLAMI 60 MİLYAR DOLAR
AKP, 3 Kasım 2002’de iktidara gelmişti. 2003’ten 2018 yılı eylül ayına kadar Türkiye’ye yurtdışından gelen kaynağı belirsiz para miktarı 6o milyar 340 milyon dolara ulaşıyor.
Kayıtsız para girişleri, Türkiye’nin yüksek hızla büyüdüğü yıllarda verdiği rekor seviyedeki cari açıkların finansmanında kritik rol oynamıştı.
NET HATA VE NOKSAN NEDİR?
Ödemeler dengesi tablolarında yer alan net hata ve noksan kalemi, kaynağı belirlenemeyen döviz giriş veya çıkışlarını ifade eder. Ödemeler dengesi, toplamı sıfıra eşit bir dengedir. Dış dünyaya mal ve hizmet satılır, gelir sağlanır.
Bu alım-satım ve gelir-giderin oluşturduğu dengeye cari denge denir. Cari denge, açık vermişse finansman dengesinde bu açığın nasıl karşılandığı (borç, sermaye girişi, hisse senedi satışı vb) yer alır.
Bu ikisi arasında bir tutarsızlık varsa bu fark net hata ve noksan kalemine yazılır. Net hata ve noksan kalemi kaynağı bilinmeyen bir döviz girişi veya çıkışı olduğu anlamına gelir. adan mal ve hizmet satın alınır, gider yapılır ve dış dünyaya mal ve hizmet satılır, gelir sağlanır.
IPA
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder